Overal ter wereld heeft men meestal twee keer op een dag met laag water te maken en twee keer op een dag is het laag water. Tussen eb en vloed zit iets meer dan twaalf uur, en iedere dag schuiven die punten zo'n 30 tot 40 minuten op.
Vooral de maan trekt als het ware aan het water, hierdoor wordt het water steeds naar één kant van de Aarde getrokken. Hierdoor is het steeds ergens eb en precies aan de andere kant van de aardbol is het dan vloed.

Wanneer zon en maan op één lijn staan, dan wordt er extra aan het water getrokken, met andere woorden, er gaat meer water in dezelfde richting. Hierdoor ontstaat springtij (één keer in de maand).
De exacte hoogte van het water wordt niet alleen door de zon en maan bepaald, maar ook door lokale factoren en het weer. Indien het water door de wind wordt opgestuwd, kan er een springvloed of stormvloed ontstaan.

De meest beruchte springvloed in Nederland vond plaats op 1 februari 1953. Springtij gecombineerd met een zware noordwesterstorm zorgde ervoor dat er veel water werd opgestuwd tegen de kusten van de zuidelijke Noordzee. Dit had rampzalige gevolgen met zware overstromingen en ruim 1800 doden in het zuidwesten van Nederland.

Rivierstanden
Wanneer in het brongebied van de rivieren Rijn en de Maas veel regen valt in betrekkelijk korte tijd, dan krijgen de rivieren ineens veel meer water te verwerken. Hierdoor kunnen de rivieren buiten de oevers treden. Eerst zullen de daartoe bestemde uiterwaarden onderlopen, minder vaak zullen bewoonde gebieden onderlopen, zoals dat in 1993 en 1995 gebeurde. Dit leidde tot een grootschalige wateroverlast
Ook in 2002 is de Maas al drie keer buiten haar oevers getreden, er ontstonden echter nergens grote problemen.