Wolken zijn eigenlijk microscopisch kleine waterdruppeltjes of uiterst fijne ijskristalletjes. Ze onstaan doordat een luchtsoort afgekoeld raakt tot onder haar verzadigingspunt (het dauwpunt wordt bereikt), het overtollig vocht condenseert.
Dit resulteert vervolgens in een hoeveelheid bewolking, dit wordt in de meteorologie de bedekkingsgraad genoemd. De bedekkingsgraad is de mate waarin de zichtbare hemel bedekt is door wolken, weergegeven in achtsten:
0/8: Onbewolkt
1/8: Vrijwel onbewolkt tot Licht bewolkt
2/8: Licht bewolkt
3/8: Licht bewolkt
4/8: Half bewolkt
5/8: Zwaar bewolkt
6/8: Zwaar bewolkt
7/8: Zeer zwaar bewolkt
8/8: Geheel bewolkt
Wolken kunnen op verschillende manieren onstaan:
-door opstijgende lucht, thermiek
-door aanraking met een koud oppervlak, bijvoorbeeld 's nachts bij afkoeling van het aardoppervlak, de lucht komt in aanraking met het koudere oppervlak (mist)
-door opstuwing, dit zien we in de bergen vaak rond een bergtop
-vermening van koude en warme lucht, dit zien we in de buurt van fronten wanneer warme lucht wordt afgekoeld door aanstromende koude lucht, condensatie is het gevolg.
We onderscheiden de volgende wolkensoorten (Bron foto's:www.wolkenatlas.de:
Hoge bewolking (boven 6000 meter)
Cirrus (Ci)
Cirrocumulus (Cc)
Cirrostratus (Cs)
Middelbare bewolking (tussen 2000 en 6000 meter)
Altocumulus (Ac)
Altostratus (As)
Lage bewolking (beneden 2000 meter)
Stratocumulus (Sc)
Stratus (St)
Nimbostratus (Ns)
Vertikale bewolking (vanaf 200 meter tot boven de 18000 meter)
Cumulus (Cu)
Cumulus humilis (mooi weer stapelwolk)
Cumulus congestus (stapelwolk sterk in ontwikkeling)
Cumulonimbus, dit zijn de gevaarlijkste wolken, hierin komt onweer, hagel en veel wind voor. Deze buienwolken kunnen we tot meer dan 18000 meter hoogte tegenkomen.